Excelde 1, 2, 3, 4 Sıralama nasıl yapılır ?

Berhan

Global Mod
Global Mod
Excel’de 1, 2, 3, 4 Sıralama: Sayılardan Toplumsal Eşitliğe Uzanan Bir Düşünce

Selam forumdaşlar,

Bugün biraz farklı bir pencereden bakmak istiyorum. “Excel’de 1, 2, 3, 4 sıralama nasıl yapılır?” basit bir teknik soru gibi durabilir, değil mi? Ama biraz derin düşününce, bu küçük işlem bile toplumun düzen, eşitlik ve çeşitlilik anlayışını yansıtan bir metafor haline gelebiliyor. Bir hücredeki sayı dizisini nasıl sıraladığımız, aslında dünyaya nasıl baktığımızla ilgili olabilir mi? Gelin, bu soruyu hem teknik hem de toplumsal bir mercekle inceleyelim.

---

Excel’de Sıralama: Görünenden Fazlası

Excel, düzenin ve sistematiğin sembolü. “1, 2, 3, 4” sıralaması, veri dünyasının en temel mantığı: küçükten büyüğe, azdan çoğa, belirsizlikten netliğe geçiş.

Ama düşünün… Gerçek dünyada da biz insanları, fikirleri ya da başarıları benzer şekilde sıralamıyor muyuz? “Birinci kim?”, “En iyi kim yaptı?”, “Kim geride kaldı?” sorularını Excel hücrelerinden alıp hayatın içine taşımadık mı?

Excel’de sıralama yapmak kolaydır:

1. Sayıları bir sütuna yazarsınız.

2. Hücreleri seçer, “Veri” sekmesinden “Artan sırala” dersiniz.

3. Ve işte, düzen gelir.

Ama toplumda bu kadar kolay mı?

“Veri” dediğimiz şey burada insanlar, farklı kimlikler, yetenekler, duygular olunca işler karışıyor.

Kimin “birinci” olacağına kim karar veriyor?

Ya da en önemlisi: Bu sıralama adil mi?

---

Erkeklerin Analitik Yaklaşımı: Düzeni Kurmak, Sistemi İyileştirmek

Erkekler, genellikle veriye dayalı, çözüm ve yapı odaklı düşünürler. Bir erkek forumdaşımız bu konuyu şöyle ele alabilir:

“Arkadaşlar, sıralama basit. Excel’de ‘=SATIR()’ formülüyle 1’den n’e kadar sıralayabilirsiniz. Sistem hatasız çalışır, önemli olan doğru mantığı kurmak.”

Bu yaklaşım aslında toplumsal düzende de görülür: Hedef, sistemi işlevsel hale getirmektir. Mantık, hesap, düzen ön plandadır.

Ama burada bir tuzak da var: Her şeyin “sayılabilir” olduğunu varsaymak. Oysa toplumsal çeşitlilik, her bireyin eşsizliğini barındırır. Bir insanın değeri, bir sütundaki sayıyla ölçülemez.

Analitik bakış bize düzeni getirir ama empati olmadan bu düzen, soğuk bir tabloya dönüşür. Excel’de her hücre aynı boyuttadır, ama insanlar öyle değildir.

---

Kadınların Empatik Yaklaşımı: Hücrelerin Ardındaki Hikâyeler

Kadın forumdaşlarımız genelde konunun insani yönüne odaklanır. Onlar için “sıralama” sadece veriyi değil, duyguları ve bağlamı da içerir.

Belki şöyle derlerdi:

“Tamam, sıralama yaptık ama o sayılar neyi temsil ediyor? Belki 1. olanın şartları diğerlerinden daha iyiydi. Belki 4. sıradaki, çok daha fazla emek verdi.”

Bu bakış açısı bize şunu hatırlatır: Adalet, eşitlikten farklıdır. Excel’de herkes eşit hücrelerdedir ama hayatta herkes aynı koşulda başlamaz.

Kadınların bu empatik ve sosyal duyarlılığı, veriye ruh katar. Çünkü sadece sıralamayı değil, sıralamanın nedenlerini de sorgularlar.

---

Toplumsal Cinsiyet ve Çeşitlilik: Excel’in Bize Öğrettikleri

Excel’de sıralama yaparken dikkat edersiniz, “artan” ve “azalan” seçenekleri vardır.

Ama toplumda bazen bu sıralama sabitlenir. Kadınlar, LGBTİ+ bireyler, engelliler ya da etnik azınlıklar bu sistemde hep “alt sıralarda” tutulur.

Bir tablo düşünün:

- Satır 1: Erkek yönetici

- Satır 2: Kadın çalışan

- Satır 3: Genç stajyer

- Satır 4: Engelli birey

Ve biri “artan sırala” dediğinde, kimin yükselmesine izin veriliyor, kimin yerinde saymasına göz yumuluyor?

Toplumsal cinsiyet eşitliği, işte tam da bu sıralama sistemini sorgulamakla ilgilidir.

Excel’de hücreleri manuel olarak yukarı taşıyabilirsiniz. Ama hayatta bu, bir mücadele gerektirir. O yüzden çeşitlilik, “farklı hücreleri aynı sütunda buluşturmak” değil; farklı sütunları yan yana getirmeyi öğrenmektir.

---

Sosyal Adalet Perspektifinden: Veriyi Yeniden Kodlamak

Sosyal adalet, sıralamayı yeniden tanımlamaktır.

Belki de amacımız “1, 2, 3, 4” yapmak değil, “her hücreye hak ettiği değeri vermek” olmalı.

Yani sayıları artan düzende değil, anlamlı düzende sıralamak.

Bilim ve teknoloji, tarafsız araçlar değildir. Excel bile, insan eliyle yazılmış bir mantığın ürünüdür. Formüller nasıl yazılırsa, sonuç da ona göre çıkar.

Tıpkı toplum gibi. Eğer sistemin formülünde eşitlik ve empati eksikse, çıkan sonuç da adaletsiz olur.

Şunu sormak gerekmez mi:

- Neden sıralıyoruz?

- Neyi “öncelikli” yapıyoruz?

- Sıralamanın amacı öğrenmek mi, üstünlük kurmak mı?

---

Teknoloji ile İnsan Arasında Köprü Kurmak

Excel’in bize gösterdiği şey, verinin gücüdür.

Ama aynı zamanda bizi veriye hapseden bir yanı da var.

Bir hücreye yazılan sayılar, bir insana yapıştırılan etiketler gibidir. Oysa insan dinamik, değişken ve gelişebilir bir varlıktır.

Bu yüzden hem erkeklerin sistematik düşüncesine hem de kadınların empatik duyarlılığına ihtiyacımız var.

Analitik akıl verinin düzenini sağlar, empatik yürek o veriye anlam kazandırır.

Birlikte düşündüğümüzde, belki de Excel sadece bir araç değil, adil bir toplumun mikro modeline dönüşebilir.

---

Sonuç: “Sıralama” mı, “Birlikte Var Olma” mı?

Excel’de 1, 2, 3, 4 sıralaması birkaç tıklamayla yapılır.

Ama toplumda “eşit sıralama” yapmak, uzun soluklu bir farkındalık ister.

Çünkü asıl mesele, kimin birinci olduğu değil; herkesin aynı tablonun içinde yer bulabilmesidir.

O yüzden belki şu soruyla bitirmeliyiz:

Biz gerçekten eşit bir “veri tablosunda” mı yaşıyoruz, yoksa sıralamayı kimlerin yaptığına hiç dikkat etmiyor muyuz?

Belki de artık “artan sırala” yerine “herkesi dahil et” tuşuna basmanın zamanı gelmiştir.

Peki siz ne düşünüyorsunuz forumdaşlar?

Excel’deki düzen, toplumun düzenine benziyor mu?

Adil bir sıralama mümkün mü, yoksa formül baştan mı hatalı yazıldı?